Đằng sau con số thương vong của TNGT

Theo đó là vô vàn các biển hiệu, lời mời chào hấp dẫn dành cho người học, nhưng tựu chung vẫn là “đào tạo lái xe B3 thi nhanh dễ đỗ”, “học lái xe ô tô cấp tốc, đảm bảo đỗ 99,99%” , “học lái xe ô tô theo cam kết”, “học thi chống trượt…”

Phóng viên quyết định vào địa chỉ trung tâm có lời quảng cáo “chống trượt” có số máy quảng cáo 0462779xxx của một trung tâm dạy lái xe tại Đường Láng, Hà Nội, một nhân viên của Trung tâm này nhiệt tình giới thiệu, với giá 5,5 triệu đồng, học viên được chủ động chọn thời gian, sắp lịch hẹn thực hành với giảng viên sao cho phù hợp với lịch công tác của mình.

Theo nhân viên này, lý thuyết học tại Trường Đại học Phòng cháy chữa cháy, còn các tiết thực hành tùy vào học sinh, có thể học ở bãi thực hành trên Sơn Tây hoặc cũng có thể do học việc lựa chọn.

Bấm máy vào một Trung tâm khác, phóng viên được tư vấn: Với giá 4,5 triệu đồng, người học sẽ học theo đúng chương trình đăng ký theo lớp 3 tháng. Còn nếu 1 thầy 1 trò, học xe tự động, theo giờ, địa điểm tự chọn của học viên mức giá 8,5 triệu đồng, mọi dịch vụ từ khâu nộp hồ sơ, khám sức khỏe sẽ có người lo hết…

Chị Nguyễn Thị Hồng, một giáo viên tranh thủ nghỉ hè cũng đăng ký học ở một công ty tư nhân có trung tâm đào tạo lái xe Kiều Lê ở khu vực Thanh Xuân, Hà Nội, với học phí nộp trước mắt 7 triệu và tiền “chống trượt” môn lý thuyết 1,4 triệu đồng. Chị Hồng cho biết đã học được 4 ngày và trung tâm hứa tháng 10 tới sẽ thi. Hằng ngày chị Hồng được 1 thầy kèm dạy lái cùng với 6 người bạn tại khu đô thị Nam Trung Yên, sau 4 ngày chị được học 4 bài/10 bài thực hành, bao gồm: khởi động, đề pa, dừng khẩn cấp, tập căn đường.

Đến khi việc học hành gián đoạn do Thanh tra giao thông liên tục xuống kiểm tra vì đào tạo không đúng quy định nên mấy thầy trò lại kéo nhau vào khu đô thị Trung Văn (Từ Liêm) để tập. Chị Hồng cho biết ở đây không có sa hình, do vậy học sinh chỉ tập căn đường và căn hàng cây…

Theo Thông tư số 46/2012/TT-BGTVT quy định về đào tạo và sát hạch lái xe: cơ sở đào tạo lái xe phải có đủ hệ thống phòng học chuyên môn, phòng nghiệp vụ, đội ngũ giáo viên, xe tập lái, sân tập lái và tuyến đường tập lái bảo đảm các tiêu chuẩn.

Trả lời các cơ quan báo chí gần đây, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Quyền cho rằng những cơ sở mà đào tạo thực hành tại các điểm như trên là không đáp ứng yêu cầu và không đủ điều kiện thi.

Một điều dễ nhận thấy là “đánh” vào tâm lý của nhiều người muốn học nhanh, nhiều trung tâm sẵn sàng chiều theo các yêu cầu của học sinh, nên rất nhiều học sinh chỉ học thực hành mà bỏ qua phần nghe giảng lý thuyết.

Vẫn chị Hồng chia sẻ, khi hỏi thầy về lý thuyết, thầy nói tự đọc sách ở nhà.

Như vậy quy trình của một khóa học bao gồm nghe giảng phần lý thuyết liên quan đến các luật, phần học nguội liên quan đến các bài giảng nội dung về cơ chế hoạt động của động cơ, cách xử lý các tình huống khi gặp phải thường bị các trung tâm bỏ qua.

Học hỏi kỹ năng xử lý tình huống là bài học vô cùng quan trọng, nhưng theo Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam Nguyễn Văn Thanh, nội dung đào tạo lái xe hiện nay của các trung tâm thiên về kỹ năng lái xe mà quên việc bồi dưỡng vấn đề đạo đức cho lái xe cũng như kỹ năng xử lý các tình huống.

Được biết hiện nay, Bộ GTVT đang lập các đoàn kiểm tra các trung tâm đào tạo sát hạch lái xe. Đến tháng 9 sẽ có kết luận đầy đủ về bức tranh các trung tâm đào tạo lái xe trên cả nước.

Hiện cả nước có 330 cơ sở đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe cơ giới nhưng có quá nhiều bất cập, gây bức xúc cho người dân.

Theo ông Nguyễn Văn Huyện, Chánh Thanh tra Bộ GTVT, có thực tế, sau một thời gian đầu tư quá nóng, hiện nay, nhiều trung tâm thiếu người học nên dẫn đến tình trạng cử người đi mời chào quảng cáo bằng mọi giá dể thu hút học viên về học.

Trước đó, cuối tháng 5 vừa qua, Thanh tra Bộ GTVT công bố kết luận thanh tra về công tác đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ tại 5 tỉnh thành phía Nam gồm TPHCM, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Bến Tre và Hậu Giang.

Theo đó, một số đơn vị tổ chức đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe còn thiếu xe tập lái, như Trung tâm Đào tạo và Thực nghiệm cơ giới Trường Cao đẳng GTVT III, Trường Cao đẳng GTVTTP HCM; Trung tâm Dạy nghề Đồng Tiến và Trường Trung cấp nghề số 7, Bộ Quốc phòng. Nhiều cơ sở thiếu phòng học, sân tập, như Trung tâm dạy nghề bán công Sài Gòn Tourist, Trung tâm dạy nghề tư thục lái xe Trường An, Phân hiệu 3 - Trường Trung cấp dạy nghề khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Trong quá trình thanh tra, cơ quan chức năng cũng phát hiện một số trường hợp thi hộ bằng lái xe môtô tại Trường Trung cấp nghề số 7 (TPHCM).

Về công tác cấp giấy phép đào tạo, Sở GTVT Hậu Giang đã cấp giấy phép lái xe môtô hạng A2 trong khi cơ sở đào tạo chưa có giáo viên và xe tập lái hạng này. Còn Sở GTVT Bến Tre lại cấp phép đào tạo cho các trung tâm ở một số huyện không đủ điều kiện về sân tập lái...

 Linh Đan